Prof. Dr. Aydın Aydoseli

Nöroşirürji, sinir sistemi sorunlarının cerrahi tedavisi ile ilgilenen, tıp alanının oldukça uzmanlaşmış bir dalıdır. Bu, beyni, omuriliği, asıl sinirleri, kafatası, omurganın kemiklerini, omuriliklerin yanı sıra kan damarlarını, bağları ve sinir dokularına destek sağlayan koruyucu kaplamaları içeren çeşitli koşulları içerir. Bu çalışma, genellikle, vücudun bu kısımlarının uzmanlık gerektiren ve karmaşık olması nedeniyle, tıp alanındaki en karmaşık kısımlardan biri olarak kabul edilir. Bu alanda çalışan hekimler beyin cerrahları olarak bilinir. Beyin cerrahları, nörolojik hastalıkların ameliyat ve ameliyat dışı yönetimini (yani önleme, teşhis, değerlendirme, tedavi, kritik bakım ve rehabilitasyon) sağlar.

Sözlük anlamına bakacak olursak nöroşirürji kelimesi "Nöron" ve "Şirürji"den türetilmiştir. "Şirürji" kelimesi "yaraları iyi eden" anlamına gelir. "Nöron" Latince kökenli olup sinir hücresi demektir. Buradaysa genel olarak sinir sistemini anlatmak için kullanılır. Nöroşirürji kısaca sinir sistemi cerrahisidir. -Beynin ya da omurilik dokusunun içinden kaynaklanan veya ona dışarıdan basarak sorun oluşturan tümörlerin, -Beyin dokusunu ya da omuriliği besleyen damarların anevrizma (balonlaşma), arteriovenöz malformasyon, kavernom gibi rahatsızlıklarının, karotis stenozu dediğimiz boyun damarlarındaki darlıkların, -Doğumla birlikte olan meningomyelosel gibi sinir sisteminin oluşumu sırasında gelişen rahatsızlıkların, -Hidrosefali adı verilen ve kabaca beyin boşluklarındaki sıvının miktarının artışının, -Bel fıtığı başta olmak üzere her türlü omurga hastalıklarının, -Kafa ve omurilik yaralanmalarının, -Beyin damarlarının tıkanıklıklarının, -Beyin kanamalarının cerrahi tedavisi ile ilgilenir.

Sinir ve beyin cerrahisi hastalıkları baş, boyun, omurga, beyin ve omurilikte görülen sağlık problemlerini kapsar. Hastalıklar öncelikle beyin cerrahi doktorları tarafından muayene edilerek teşhis edilir. Ameliyat kararı verilmesi halinde sinir ve beyin cerrahı tarafından uygun görülen operasyonlar yapılır. Beyin cerrahi hastalıkları şu şekildedir: Travmalara Bağlı Yaralanmalar: Boyun, omurga ya da başa alınan travmalar ciddi tahribat yaratmışsa cerrahi operasyon uygulanması gerekir. Travmanın yol açtığı komplikasyonlar, beyin ve sinir hastalıkları uzmanı tarafından araştırılır. Tümör Oluşumları: Baş, beyin, omurga, boyun, omurilik ya da sinir sisteminde meydana gelen tümör oluşumları sinir ve beyin cerrahisinin ilgilendiği hastalıklar arasında yer alır. Fıtık Oluşumları: Boyunda ve belde görülen fıtıkların tedavisi için, sinir ve beyin cerrahi bölümü tarafından ameliyat yapılması gerekir. Damar Hastalıkları: Beyin damarlarının tıkanması, daralması ya da kanama oluşması halinde beyin ameliyatlarının yapılması gerekebilir. Damarların şişmesi, incelmesi ve yırtılma riskinin bulunduğu anevrizma vakalarında da cerrahi operasyona ihtiyaç duyulabilir. Kronik Ağrı: Baş, boyun ve omurgada görülen kronik ağrılar ilaç tedavisi ya da diğer tedavi seçenekleri ile giderilemiyorsa cerrahi operasyon seçenekleri değerlendirilir.

Beyin ve Sinir Cerrahisi Bölümü Hangi Tedavileri Uygular? Beyin ve sinir cerrahisi bölümünde uygulanan tedaviler, hastada en az riski yaratacak ve en etkili iyileşmeyi sağlayacak ameliyat tekniklerini içerir. Bu yöntemler şu şekildedir: Nöronavigasyon Tekniği: Karar verilen ameliyatın planları hazırlanırken, beyin anatomisi detaylı şekilde çizilir ve yaşanması muhtemel olan komplikasyonlar sanal ortamda hesaplanır. Bu nedenle omurga ve beyin ameliyatlarında sıklıkla tercih edilen bir yöntemdir. O-Arm Tekniği: Riskli ve hassas bölgelere uygulanacak ameliyatlarda tercih edilir. Operasyon sırasında omurilik ve beynin 3 boyutlu görüntüleri izlenebilir. Bu sayede operasyon sırasında gelişen komplikasyonlar kısa süre içerisinde giderilir. Ameliyat sırasında hasta düşük miktarda radyasyona maruz kalır. O-Arm görüntüleme tekniği ile uygulanan operasyonlarda, hastalığın kendini yineleme oranı hayli azdır. Nöroendoskopi Tekniği: Endoskop adı verilen cihaz sayesinde, sinir sisteminin hassas ve erişilmesi zor olan kısımlarına müdahale etmeyi mümkün kılar. Ucunda yoğun ışık ve kameranın bulunduğu bu cihaz, cerrahın daha net görüntüler elde etmesini ve başarı oranı yüksek operasyonların yapılmasını sağlar. Nöromonitörizasyon Tekniği: Ameliyat başladıktan sonrasında görülmesi muhtemel olan komplikasyonların takip edilmesini sağlayan yöntemdir. Sinir tahribatı, felç ya da hareket kabiliyetinde kayıpların yaşanmaması açısından hayli önemlidir.